Okey Hakkında
Oyun Seti
Okey oyunu 4 kişiyle oynanır. Her bir set 1’den 13’ e kadar numaralı olmak üzere; kırmızı,siyah, mavi ve yeşil renklerde 4 renk seti vardır ve her setten 2’şer tane bulunur. 2 tane ‘Sahte Okey’ ile birlikte toplam 106 tane taş vardır.
Her biri 1’den 13’e kadar numaralanmış 4 farklı renk seti, her bir setten 2’şer adet ve 2 tane de Sahte Okey (Joker) olmak üzere 106 taşla oynanır.
(2×13 kırmızı +2×13 siyah +2×13 mavi + 2×13 yeşil + 2 Sahte Okey = 106 taş). Oyuncuların elinde, taşları dizmek için ‘Istaka’ adı verilen birer tabla bulunur.
Oyuna Başlama
Taşlar karıştırılıp her bir oyuncuya 14’er taş verilir. İlk oynayacak oyuncuya 1 adet taş fazladan verilir ve 15 taşla başlatılır.
Oyun Döngüsü
Oyun saatin tersi yönde döner (soldan sağa doğru). Sırası gelen oyuncu solundaki oyuncunun attığı taşı alabilir veya ortadaki desteden bir taş çekebilir. Daha sonra elinde işe yaramayacağını düşündüğü taşı sağındaki oyuncuya atar. Oyunculardan birisi eli bitirinceye kadar bu böyle devam eder.
Amaç
Oyunun amacı rakiplerin puanını sıfıra düşürmek ve en yüksek puanla oyunu tamamlamaktır. Oyunculardan herhangi birinin puanı sıfıra düştüğünde oyun biter.
Taşların Dizilmesi
Taşlar iki farklı türde dizilebilir. Seri ya da Çift.
Her bir taş dizilimi en az üç taştan oluşur ve bu 3’lü gruba ‘seri’ adı verilir. 2 tür seri yapılabilir.
Sıralı Seri
Sıralı seride taşlar birbirini takip eden sırayla artan ya da azalan sırada dizilir (1,2,3 veya 3,2,1 gibi). Sıralı seride istenildiği kadar taş arka arkaya dizilebilir.
Sıralı seride özel bir durum olarak 13’ten sonra 1 gelebilir. Örneğin 11,12,13,1 dizilimi doğru kabul edilir. Ancak örneğin 12,13,1,2 yanlış bir dizilimdir.
Renk Serisi
Renk serisinde aynı numaranın farklı renkleri bir araya getirilir. Örneğin 5,5,5 veya 7,7,7,7 gibi. Renk serisinde 4’ten fazla taş dizilemez. Renk serisine Erkek Serisi de denir.
Çifte Gitme
Eğer elin herhangi bir anında ‘Çifte Gitme’ ye karar verilmişse eldeki her taşın bir çifti bulunmaya çalışılır. 7 tane çift bulunduktan sonra kalan 15. taş normal bitişteki gibi destenin üzerine bırakılır.
El Bitirme
14 taşın tümü sıralı seri ya da renk serileri şeklinde dizildikten sonra kalan fazla taş (15. taş) ortadaki destenin üzerine bırakılır
Gösterge Yapma
Elinizde gösterge taşının aynısından varsa o taşı ortadaki gösterge taşının üzerine bırakarak gösterge yaparsınız.
Okey (Joker) Taşı
Rengi gösterge taşıyla aynı, sayısı ise gösterge taşının bir fazlası olan taş okey (joker) taşıdır. Örneğin gösterge taşı kırmızı-3 ise okey taşı (kısaca okey denir) kırmızı-4 olacaktır. Özel bir durum olarak gösterge taşının numarası 13 ise okey taşının numarası 1 olur. Örneğin gösterge siyah-13 ise okey, siyah-1 olur.
Okey taşı özel ve önemli bir taş olduğundan diğer taşlardan kolaylıkla ayırmak ve yanlışlıkla yanınızdakine atılmasını önlemek için genelde ters çevrilir.Okey taşını, istediğiniz herhangi bir taş yerine joker olarak kullanabilirsiniz. Yanlışlıkla okey taşı atıldığında, sırası gelen rakip taşı alabilir.Ancak rakibin taşı, kendisinin fark etmesi ve alması gerekir.Başkaları tarafından bildirilen ve bu nedenle alınan okey taşı geri verilir.Okey taşı atan kişinin farkına vararak,okey taşının rakibin eline vurularak alınmaya çalışılması diskalifiye sebebidir.
Sahte Okey Taşı
Sahte okey taşının sabit bir rengi ve sayısı yoktur. Sahte okey taşı, joker olarak kabul edilen okey taşının yerine geçer. Yani gösterge kırmızı-5 ise okey taşı kırmızı-6 olur ve kırmızı-6 taşına sahip olan kişi bu taşı istediği taşın yerine kullanabilir. Kırmızı-6 taşı joker olarak kullanıldığı için Sahte Okey taşı da Kırmızı-6 olarak kullanılabilir.
Örneğin gösterge siyah-1 ise siyah-2 okey (joker) olur, sahte okey ise siyah-2 olarak kabul edilir ve sahte okey yalnızca siyah-2 taşı yerine kullanılabilir.
Puanlama
Puanlamaya seçilen herhangi bir sayıdan başlanabilir.herkesin başlangıç puanı olarak bu sayı kabul edilir. Daha sonra puanlama sistemine göre puanlar düşmeye başlar. Ta ki oyunculardan birinin puanı sıfır olana kadar. Puan düşme işleminde el bitiren oyuncunun puanı sabit kalır ve diğer oyunculardan bitiş türüne göre puan eksiltilir. Başlama sayısı olarak yaygın biçimde 20 sayısı kabul edilir.
Puanlama Sistemi
Her bitiş türünün farklı bir puan değeri vardır.
‘Normal Bitiş’ için 2 puan, ‘Gösterge Yapma’ için 1 puan, ‘Çiftten Bitme’ için 8 puan.
Bitişte kullanılan taş Okey (joker) taşı ise düşülen puanlar 2 ile çarpılır.
Bitiş Türleri
Bitiş türü, el bitiminde kullanılan taşa (fazla taş) göre ve taşların dizilimine göre belirlenir.
Normal Bitiş
Bitişte kullanılan taş sıradan bir taş ise ‘Normal Bitiş’ sayılır. Puan değeri 2’dir.
Okeyli Bitiş
‘Okey Dışarı’ da denir. Bitişte destenin üzerine bırakılan taş Okey (Joker) taşı ise oyuncu ‘Okey Atmış’ sayılır. Elin puan değerini 2’ye katlar.
Çiftten Bitiş
Taşların dizilimi çiftlere göre yapılmışsa yani ıstakadaki her taşın bir çifti varsa oyuncu ‘Çiftten Bitmiş’ sayılır. Puan değeri 8’dir.cifte giderken karşı rakip biterse 4 sayı düşülür.
Notlar
Okey oyunu yörelere göre değişen kurallara da sahiptir.
Göstergeyi Çifte Bağlama
Oyunun başlangıcında ‘Gösterge Çifte Bağlanabilsin’ diye karar verilirse gösterge yapan bir kişi çifte gidiyorsa elindeki göstergeyi çifti varmış gibi kullanabilir. Bunun için; çiftten biteceği zaman gösterge taşını yerdeki göstergenin üzerine bırakır ve oyun bir tur döndükten sonra yerdeki gösterge taşı ile kendi göstergesini ıstakasına koyar ve göstergenin çiftini de tamamlamış olur böylece çiftten bitebilir.
Çift Okey Atma
El bitiren oyuncunun elinde iki tane okey varsa ve bu okeylerden birini ‘Atmışsa’ (Okey Dışarı) isterse eli bitirmeyip ikinci okeyi de atmaya çalışabilir. Bunun için; birinci okeyi yere bırakır ve tur dönmeye devam eder. İkinci okeyi de atabilecek duruma geldiğinde onu da destenin üzerine bırakır ve böylece çift okey atmış olur. Eğer ikinci okeye dönerken başka bir oyuncu el bitirirse birinci okey de boşa gitmiş (yanmış) olur. Çift okey normal okeyin iki katı puan değerine sahiptir. Yani elin puan değerini 4’ katlar.
Renkten Bitme
El bitiren oyuncunun bütün taşları aynı renkteyse oyuncu renkten bitmiş kabul edilir. İki tür renkten bitme vardır.
Sıralı Renk
Bütün taşlar aynı renk ve 1’den 13’e kadar sıralı ise (örneğin 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,1) sıralı renk yapılmıştır. Bu durumda puanlar kaç olursa olsun bütün puanları sıfıra düşürür ve oyun biter.
Sırasız Renk
Bunda da bütün taşlar aynı renk ve sıralı ama bazı taşlar ikişer tane ise (örneğin 1,2,3,4 4,5,6,7,8 8,9,10,11,12) sırasız renk yapılmıştır ve puan değeri 8’dir.
Kanlı Okey
Pek uygulanan bir kural olmamakla beraber bazı yörelerde görülebilir. Oyunculardan birisi el bitirdikten sonra diğer oyuncular ıstakalarını açar ve ellerinde seri yapmadıkları taşlar (işe yaramayan taş = ıskarta taş) değerlendirilir ve her birinin sayıları toplanarak o oyuncuya ceza puanı olarak yazılır. Oyuncu çifte gidiyorsa ceza puanı da 2’ye katlanır. Bu yönden bir kağıt oyunu olan 51’e benzer.
